
(lat. söz). Tamamlanmış olanın niteliği. Olmaktan olan edime karşıt olarak olup bitmiş edim ve bu olup bitmişliğin sonucu olan yetkinlik. Bir gücüllüğün edimleşmesini belirleyen biçim ya da neden. Terimin aslı Aristoteles'de yer alır. Yunancada entelecheia kendinde (en) amacını (telos) taşıyan (echei) demektir. Aristoteles, De anima'da şöyle der: ''Ruh gücüllük durumunda yaşama sahip olan bir bedenin ilk entelechia'sıdır.''
Buna göre entelchia gücül olana karşıt olarak edimliyi belirler. Daha sonra bu konuyu skolastikler işledi, onlardan sonrada Leibniz ele aldı. Leibniz şöyle der: Entelchia kavramı tümüyle kaçılan bir kavram değildir ve sürekliliği olan bir kavram olarak basit bir etkin yetiyi kendinde barındırmakla kalmaz, herhangi bir şey kendisini engellemedikçe eylemi sürecek olan ve güç, çaba, conatus diye adalandırılabilecek olan şeyi de kendinde barındırır. ''
Leibniz Monadologie 'de de şöyle açıklamış : Tüm basit tözlere ya da yaratılmış monadlara entellechia adı verilebilir, çünkü onlar kendilerinde belli bir yetkinliğe sahiptir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder