22 Aralık 2007 Cumartesi

Kirene (Kyrene) Okulu

Kirene (Kyrene) okulu, Kireneli Aristippos tarafından kurulmuş olan bir
Sokratesçi okuldur. Kinizmin reddiyeci ve
katı ahlaki tutumlarına karşı yumuşak, rahat ve keyifli bir yaşam
anlayışının savunucuları olmuşlardır. Aristippos'da
Sokrates'in öğrencilerinden biridir ve doğru yaşamak
nedir? sorusuyla felsefesini geliştirmiştir. Ona göre
ulaşılmak istenen ve ulaşılması gereken hedef yalnızca
hazdır. İstencimizin yegane amacı hazdır ve
Aristippos'a göre haz, bu nedenle iyi'nin ta kendisidir.
Haz veren her şey iyidir sonucuna varılmasıyla, bu felsefe hazcılığı (Hedonizm) kurar. Bu okulun
yorumuyla, Sokratesçi iyi ve mutluluk kavramları yeni bir anlama daha
kavuşurlar. Daha önceden Sokrates'te iyi, açık bir şekilde
tanımlanmamış ve mutluluk ise farklı bir şekilde, ruhun devamlı
sağlığı ve esenliği şeklinde değerlendirilmişti. Aristippos, hazzı
felsefi bir kategori haline getirerek, haz türleri arasında
herhangi bir ayrım gözetmez; ona göre hazlar nitelik olarak değil
nicelik olarak birbirinden ayrılırlar ve bedensel olsun zihinsel
olsun hazlar önemlidirler. Duyusal hazlar, manevi hazlardan
doğrudan olmaları sebebiyle daha üstün tutulurlar. Öte yandan bu
haz kavramı Sokratesçi bilgi anlayışıyla da bir şekilde
ilişkilendirilmiştir. Hazza ulaşmak için bilgi bir koşul olarak
görülür. Farklı bir yoldan mutluluk yine bilgiyle
ulaşılabilen bir şey olarak belirtilmiş olmaktadır. Çünkü bilgi, bu
anlayışa göre önyargılardan, boş dini inançlardan, insanı hazdan
uzaklaştıran eğilimlerden kurtabilecek yegane güçtür. Bilgi
sayesinde insan kendine güven kazanır ve dış dünyanın hazzı
engelleyen koşullarını bertaraf etmesini sağlayacaktır. Kirene
okulu, bu anlamda kiniklerin tam tersi bir yolda, yani insanın
dünya nimetlerinden kurtulmasıyla kendisine yeteceği ve
özgürleşecegi düşüncesinden farklı olarak, dünyanın zevkine ulaşmak
için özgürleşmeyi isterler. Hayattan zevk alan ve hazzın peşinde
olan bu okula göre bilgedir. Her zaman dingin ve kontrollü olarak
kişinin içinde bulunduğu koşullara hükmetmeye ve hazza ulaşmaya
çalışması bilgece bir yaşam sürdürmektir. Kinikler gibi kirene
okulu da bireyciliğin ve bireyselliğin gelişmesine etki etmiş
okullardandır. Din konusunda onlar da
kinikler gibi yaklaşırlar, onun kuruntularından kurtulunması
gerektiğine inanırlar.

Kaynak : wapedia.mobi

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder